[openstandaarden] opdrachtsverklaring: de eindgebruiker?

Wed Mar 12 08:42:23 CET 2003

dat is zeker een goed idee, maar ik dacht aan een "verklaring" vanuit 
de vzw open standaarden zelf dat jullie dan kunnen opsturen naar alle 
personen die verkiesbaar zijn, of enkel naar de  verkiesbare kandidaten 
of naar de partijen.
ik krijg er zo alle dagen.
je zou zo bv kunnen vragen dat het wetsvoorstel 1022 opnieuw ingediend 
wordt
in bijlage een vb, 11 11 11 heeft er ook eentje, zie www.11.be, er zijn 
er in alle soorten en alle maten, maar misschien wel een uitgelezen 
moment om de vzw bekend te maken bij een aantal politici of politici in 
spe
groeten
Tinne

Antwerpen, postdatum

Geachte Voorzitter,

Betreft: memorandum

Hierbij bezorgen wij U met het oog op de federale verkiezingen het 
memorandum van onze vereniging.

Dit memorandum is ondermeer gesteund op de principes van duurzame 
ontwikkeling zoals men die (wat een aantal juridische aspecten betreft) 
terugvindt in het Verdag van Aärhus van 25 juni 1998, dat onlangs door 
de verschillende belgische overheden werd geratificeerd. ()

In dit verdrag wordt immers duidelijk gesteld dat duurzame ontwikkeling 
enkel kan worden bereikt indien alle burgers op een volwaardige wijze 
bij deze ontwikkeling worden betrokken. Concreet moet de gewone 
bevolking dus meer rechten krijgen en moeten er aan de overheid meer 
plichten worden opgelegd.

Om de hele bevolking op een meer volwaardige wijze bij het democratisch 
proces te betrekken lijken, zeker in het licht van voormeld verdrag, 
een aantal wetswijzigingen noodzakelijk.

Kan U ons bevestigen dat uw partij bereid is om in de volgende federale 
regeerperiode mee te werken aan de realisatie van de 2 concrete 
doelstellingen vermeld in dit memorandum, nl. de invoering van een 
algemene bestuurswet en de oprichting van administratieve rechtbanken.

Hoogachtend,
namens stRaten-generaal,
(streekvereniging van Bond Beter Leefmilieu)
Geert Lambrechts
Memorandum over participatie en democratie.

In alle democratische landen wordt er voortdurend gestreefd naar een 
verfijning van de democratie. Zo stelt men nu meer en meer vast dat een 
goed functionerende democratie niet enkel afhangt van de verkozenen en 
de ambtenaren maar in grote mate ook van de medewerking van de gewone 
burgers.
Om een dergelijke inbreng mogelijk te maken is het noodzakelijk om in 
de wetgeving ruime waarborgen te voorzien. Bovendien is het nodig de 
rechten en belangen van de burgers tegen mogelijke misbruiken van 
overheidsgezag te verzekeren. Deze waarborgen slaan zowel op de 
besluitvorming (preventieve rechtsbescherming) als op de bescherming 
nadat de bestuurshandeling is gesteld (curatieve rechtsbescherming). 
Zonder een dergelijke wettelijk vastgelegde bescherming kunnen de 
gewone burgers immers nooit echt wegen op de beslissingen.
In de Belgische wetgeving ligt het controle- en initiatiefrecht nog 
steeds grotendeels bij de politiek (het primaat van de politiek).
  Dit heeft voor gevolg dat gewone burgers en verenigingen weinig of 
geen wettelijke middelen hebben om het beleid te beïnvloeden. Bovendien 
is de ambtenarij strikt hiërarchisch gestructureerd en wordt ze enkel 
politiek gecontroleerd. Dit systeem laat weinig ruimte voor 
vernieuwing. Ook de kwaliteitscontrole laat te wensen over: er is geen 
wettelijk gewaarborgde klachtenprocedure, officieel zijn er dan ook 
weinig of geen klachten en alles blijft bij het oude omdat het 
officieel allemaal goed gaat
De laatste jaren is er wel meer en meer kritiek gekomen op dit systeem, 
(met wantrouwen tussen burger en politiek tot gevolg)
In verschillende wetten werd getracht om de rechten van de burgers 
beter te waarborgen: handvest van de gebruiker van de openbare dienst, 
ombudsmannen, wet openbaarheid bestuur, procedure in kortgeding voor 
milieuverenigingen, mogelijkheid tot vragen stellen in het Vlaams 
parlement…
Het gaat hier echter om zeer versnipperde wetgeving, die bovendien in 
de praktijk weinig bruikbaar blijkt bij gebrek aan efficiënte  algemene 
waarborgen.
Om hieraan te verhelpen zouden een aantal belangrijke wetsaanpassingen 
moeten worden doorgevoerd:

Op het vlak van de preventieve rechtsbescherming zou een codificatie 
van de versnipperde regels in een algemene bestuurswet (vergelijk: 
Nederlandse Algemene Wet  Bestuursrecht) zeker nuttig zijn. De nu reeds 
bestaande regels zouden zo meer toegankelijk worden en er zou een 
algemeen kader kunnen worden gecreëerd waarin een aantal nieuwe regels 
zouden kunnen worden ingepast. Een dergelijke codificatie is ook nuttig 
-zoniet noodzakelijk- als basis om de relatie tussen burgers, 
ambtenaren en politiek beter te regelen. Stilaan zou er zo kunnen 
worden afgestapt van het systeem waarin de goedbedoelende overheid 
alleen maar rechten heeft en de onmondige burgers alleen maar plichten. 
In een dergelijke basiswetgeving kunnen algemene principes worden 
opgenomen zoals: motivering van bestuurshandelingen, openbaarheid, 
vertrouwensbeginsel, belangenafweging, hoorrecht, bezwaar- en 
beroepsprocedures, adviesprocedures… Om verder tot een meer 
participatieve democratie te komen is het vastleggen van dergelijke 
basisregels onontbeerlijk. Alleen op die manier kunen de rechten van de 
gewone burgers en hun verenigingen verstevigd worden en kunnen zij 
volwaardige partners worden. (vergelijk: de situatie van de arbeiders 
vóór het totstandkomen van de arbeidswetgeving).

Op het vlak van de curatieve rechtsbescherming zou eindelijk werk 
kunnen worden gemaakt van de oprichting van de reeds lang beloofde 
administratieve rechtbanken. Deze rechtbanken zouden eenvoudig kunnen 
worden ingepast in de bestaande rechtbanken van eerste aanleg. Een 
grondwetswijziging is niet meer noodzakelijk gezien de artikelen 160 en 
161 van de Grondwet reeds speciaal werden aangepast. (P. Gillaux, Les 
jurisdictions administratives: de l’oubli à l’inconstitutionnalité, 
J.T. 2003, 125). Dergelijke rechtbanken zijn onontbeerlijk indien men 
efficiënte waarborgen wil inbouwen in het bestuurlijk systeem en de 
kwaliteit van het systeem wil verbeteren. In het huidig systeem staan 
de gewone burgers immers zo goed als machteloos tegenover de 
administratie en de politiek. Zij kunnen hun ongenoegen enkel in het 
stemhokje uiten. De Raad van State functioneert enkel als een soort Hof 
van Cassatie.  Slechts wanneer men een individueel belang kan aantonen 
of indien er procedurefouten zijn gepleegd, kan men zich tot dit 
rechtscollege wenden,  tenminste indien men over de  nodige tijd en 
financiële middelen beschikt. Toegang tot de gewone rechtbanken is 
enkel mogelijk in gevallen waarin de fout van een bestuur aantoonbare 
schade heeft veroorzaakt. Men kan dan enkel een schadevergoeding 
bekomen. Beleidsbeïnvloeding is via deze weg onmogelijk. Wanneer het 
bestuur nalaat te handelen of beslissingen neemt die manifest in strijd 
zijn met voormelde principes van goed bestuur, kan een gewone burger 
en/of een vereniging weinig of niets ondernemen bij gebrek aan een 
wettelijk geregelde bezwaar- en beroepsprocedure en bij gebrek aan 
onafhankelijke, laagdrempelige administratieve rechtbanken.

Concreet lijkt het aangewezen om een koninklijke commissaris aan te 
stellen, die snel en efficiënt te werk kan gaan. Hierbij kan nog 
opgemerkt worden dat één en ander, zeker wat milieuzaken betreft, 
dringend begint te worden. Door de ratificatie van het verdrag van 
Aärhus heeft België er zich immers toe verbonden om ervoor te zorgen 
dat zijn burgers toegang krijgen tot informatie, kunnen participeren en 
toegang krijgen tot betaalbare, onafhankelijke rechtbanken in 
milieuzaken.

Herman Bruyninckx heeft op woensdag, 12 maa 2003 om 08:28 
(Europe/Brussels) het volgende geschreven:

> On Tue, 11 Mar 2003, Tinne Van der Straeten wrote:
>
>> misschien ook een memorandum overwegen voor de kandidaten op de
>> lijsten?  veel organisaties maken die nu op in het licht van de
>> verkiezingen
>
> Ik ben met Prof. Dirk Vermeir van de VUB aan zo'n inleidend dossiertje
> voor "belangrijke" mensen bezig: we proberen de problematiek te
> beschrijven op een wijze die kant-en-klaar is om in acties (politiek,
> administratief, strategisch) om te zetten :-)
> We stellen dit kortelings voor bij de Vlaamse administratie, een zeker
> Luc Chauvin. Heeft iemand meer achtergrond-informatie over deze 
> persoon?
>
> Herman
>
> -- 
>   K.U.Leuven, Mechanical Engineering, Robotics Research Group
> <http://people.mech.kuleuven.ac.be/~bruyninc> Tel: +32 16 322480
>
-------------- next part --------------
A non-text attachment was scrubbed...
Name: not available
Type: text/enriched
Size: 9071 bytes
Desc: not available
Url : http://openstandaarden.be/pipermail/openstandaarden/attachments/20030312/d962cd54/attachment-0002.bin